Bezig met het begin van het nieuwe schooljaar wordt mijn aandacht nog meer dan gemiddeld getrokken door berichtjes die ik tegenkom op verschillende sociale media over het begin van het nieuwe schooljaar. Zeker ook als zij gaan over algemene problemen. En zeker als zij kort en bondig goed geformuleerde praktische tips bevatten die ook nog eens aansluiten bij mijn visie. Hieronder mijn vertaling en interpretatie van een bericht dat mijn aandacht trok.
Luisteren is vrijwel altijd een probleem met een nieuwe groep leerlingen. Daar kun je bijna op rekenen.
Er veel over peinzen of klagen – zoals leraren nog wel eens geneigd zijn te doen – is een verspilling van tijd en energie.
In het algemeen kan worden gesteld dat een effectieve leraar zich alleen bezig houdt met dat wat hij zelf kan controleren en welke acties hij zelf kan ondernemen om het probleem op te lossen.
Zij ontmoeten hun leerlingen en zien waar zij zijn en laten dan zien hoe zij verder kunnen komen.
Wanneer het om luisteren gaat is de sleutel tot succes het spreken. Spreken op een manier die het voor de leerlingen natuurlijk maakt om te luisteren. Zo spreken dat luisteren voor leerlingen een gewoonte wordt.
Hieronder een vijftal suggesties hoe je die gewoonte aan het begin van het jaar kunt aanleren.
Blijf op één plek staan.
Op één plek blijven staan stimuleert leerlingen zich op je te richten. Het zorgt voor rust. Het verwijdert afleidingen die luisteren belemmeren en zorgt zo dat jouw stem de belangrijkste stimulus in de klas wordt.
Spreek zachter.
Veel leraren praten te hard, in de veronderstelling dat dit leerlingen helpt op te letten. Het omgekeerde is echter de waarheid. Hard praten maak leerlingen passief en ongeïnteresseerd. Het weerhoudt leerlingen ervan om in jouw richting te kijken en jou als bron te gebruiken.
Goed luisteren is een activiteit. Het vereist van leerlingen dat ze naar voren leunen en jouw lichaamstaal observeren. Het vereist van leerlingen dat zij op zoek gaan naar betekenis en begrip in wat jij zegt. Als je zachter gaat praten gebeurt dit als vanzelf.
Herhaal niet.
Jezelf herhalen is een effectieve manier om ervoor te zorgen dat leerlingen geen reden meer hebben om naar je te luisteren. Het helpt bij het inslijten van een houding van passiviteit en aangeleerde hulpeloosheid. Het verzwakt de kracht van de woorden die je spreekt.
Wanneer je iets maar één keer zegt en ook verwacht dat het begrepen wordt, dan stimuleer je actief luisteren, betrokkenheid en gerichte vragen.
Verwijder al het overbodige.
Hoe minder woorden je gebruikt, hoe beter je leerlingen zullen luisteren. Dit onderschrijft het belang dat je moet hechten aan het gericht vertellen, alleen dat wat je leerlingen nodig hebben om succesvol verder te kunnen.
Hou je gedachten en afdwalingen en vulwoorden voor jezelf. Ze maken de boodschap allen maar zwakker en minder invloedrijk.
Stop vaak.
Een moment niet spreken geeft je leerlingen een moment de voorafgaande informatie te verwerken. Het maakt jou ook interessanter. Het zorgt ervoor dat er meer diepte, belang, autoriteit van je woorden uitgaat.
Een moment niet spreken geeft ook de mogelijkheid begrip te controleren. Het is verbazingwekkend hoe je door ervaring steeds meer en beter de mate van begrip kunt aflezen aan de gezichten en de houdingen van de leerlingen.
Het gaat over jou! 🙂
Veel leraren praten (nog) wel eens op beklagenswaardige toon over het slechte luisteren in hun klas, maar zoeken de oplossing voor het probleem vaak niet bij zichzelf. In hun hoofd zijn de leerlingen het probleem.
Dit bemoeilijkt het vinden van een oplossing.
Leraren tonen soms hun frustraties hiermee en ontwikkelen de neiging om het gebrek aan vertrouwen in het vermogen van leerlingen om te luisteren om te zetten in continu lopen door het lokaal, harder praten en hun eigen woorden blijven herhalen.
Maar goed luisteren gaat niet over de leerlingen. Het gaat over de leraar.
Het gaat over het op zo’n manier spreken dat leerlingen versterkt worden in hun natuurlijke vermogen en neiging om te luisteren. Op zo’n manier spreken dat het een leidende weg is waarlangs actief luisteren een hardnekkige gewoonte wordt.
Mogelijk heeft iemand iets aan deze bijdrage, zo aan het begin van het jaar.
Bron: How To Develop Good Listening The First Month Of School
Helder!
Ouder wordend kan en durf ik steeds meer met mijn stem te spelen.
Inderdaad het zachter praten werkt geweldig.
Vriendelijke groet,
Dank je.
Het klinkt ook gemakkelijker dan gezegd, zachter praten, en dat dan ook nog volhouden. Ik heb gelukkig vroeg in mijn carriere kennis gemaakt met een ervaren docent die dit graag zeer omstandig verduidelijkte 🙂
[…] veel. En uiteraard ziet hij mij ook aan het werk. Ik laat hem aan het eind van de dag het blog over van @FransDroog zien. Het gaat over luisteren en de vaardigheden en routines die je daar als […]