Bètadag

Afgelopen vrijdag 22 februari was de allereerste bètadag op het Wolfert Lyceum een feit. Een dag waarop alle leerlingen uit alle klassen en leerlagen bezig waren met bèta, ofwel exact. Een dag om te laten zien wat bèta is, hoe leuk bèta is of kan zijn. Een dag om dingen te kunnen doen die anders organisatorisch lastig uit te voeren zijn. Een dag ook waarop alle docenten bezig waren met bèta. 🙂

Het programma was er op gericht gevarieerd te zijn, zoveel mogelijk leerlingen actief bezig te laten zijn, maar toch ook wel bedoeld om aan het denken te zetten. De activiteiten werden voor een deel verzorgd door de docenten exact zelf en voor een deel door experts die hiervoor speciaal waren uitgenodigd. Ondersteuning bij de uitvoering was er ook van ouders, ex-leerlingen en zelfs een paar familieleden van docenten. Al deze hulp stellen wij natuurlijk als organisatoren en school zeer op prijs en zonder dit had het ook niet het succes kunnen worden dat het nu was.

Voor de in totaal dertien 1e en 2e klassen waren er zeven verschillende workshops in een roulerende setup : coolecola, domes bouwen, eieren en meer, elektromotor, PopPop-boot, Vroaaaar!!! en vaccins. Dit zijn natuurlijk teveel activiteiten om allemaal uitgebreid te beschrijven maar een paar letterlijke hoogtepunten wil ik toch graag delen.

Domes:  Dit was  in al zijn complexe eenvoud één van de spectaculairste onderdelen van de bètadag om te zien. Een dome is een half ronde vorm die door de leerlingen zelf gebouwd werd in verschillende vormen en maten. Dit alles zonder gebruik te maken van lijm of plakband of spijkers of schroeven. Maar wat is leuker: bouwen of slopen? Vraag dat de leerlingen maar……

Eieren en meer: verschillende opdrachten met eieren, leg je ervaringen vast via foto’s en video
– bouw een zo hoog mogelijk papieren toren van 12 velletjes A4 papier waarop een ei kan rusten, uitdaging: haal je twee meter? -> ja dus!
– kun je een ei verplaatsen van één borrelglas naar een ander zonder je handen te gebruiken?

Vroaaaar!!! Toen de leerlingen dit zagen staan in het programma van de bètadag, hadden ze geen idee dat ze aan het einde van de dag buiten bloed-fanatiek een blaasraketten race zouden doen. Alle leerlingen kregen een stukje pvc buis, papier en plakband. Door middel van het stroomlijnen van hun ‘raket’ met vinnen voor de stabiliteit, een mooie punt voor de aerodynamica, enz bereiden ze zich voor op de ‘grande finale’. Met een hogedruk spuit werden de ‘raketten’ gelanceerd – de raket die het verste vloog, won! Met heel veel dank aan Arjan en Per-Ivar! O ja, de leerlingen mochten ook nog een borstelrobot bouwen:

Voor de vier derde klassen was er CSI. En dit betekende dan niet even zoals op de televisie in 45 minuten alles oplossen, néé gewoon zeven uur keihard bikkelen om de ware moordenaar te vinden. Sporen zoals vingerafdrukken, bloed en DNA minutieus onderzoeken en analyseren om zo mogelijke verdachten elimineren en uiteindelijk de schuld van de dader onomstotelijk te bewijzen.

Voor de vier vierde klassen was er een lezing van de wiskundige kunstenaar Rinus Roelofs, die vertelde over zijn werk maar vooral veel voorbeelden liet zien. Door de mogelijkheden die computers en 3D printers nu bieden kan hij nog veel meer ook echt maken dan zijn grote inspiratiebron Escher (klik op de onderstaande plaatjes voor een animatie).

De vierde klassen hadden voorafgaand aan de bètadag in groepjes een Wetenschapsquiz voorbereid en moesten deze afnemen voor een publiek van hun klasgenoten een en een zeer deskundige jury bestaande uit docenten, ouders en ex-leerlingen. Moleculair Koken, met de directeur van de school als één van de begeleiders dus dat kon niet misgaan 🙂 ) vormde voor deze leerlingen het afsluitende toetje.

Klas 5-Havo en klas 5 en 6-VWO mochten net als klas 4 genieten van een lezing van Rinus Roelofs. Vervolgens was er de opdracht in groepen  een creatieve oplossing te bedenken voor de milieu-problemen die op ons afkomen. Hoe zal de wereld er in 2025 uitzien? De groepen waren gekoppeld aan een vooraf bepaald onderwerp en mochten middels een presentatie hun oplossingen delen met de rest van de groep. Deze klassen sloten de dag af met een interessante en natuurlijk tot denken aanzettende lezing van de volksfilosoof Bas Haring. Wat is eigenlijk de waarde van onderzoek en hoe doe je dat goed? Zijn visie: stel een vraag die je echt bezig houdt, onderneem actie om tot een antwoord te komen, formuleer het antwoord. Klinkt simpel genoeg, En dat is het ook.

Helaas vond Bas het ook nodig nog even een pijnpunt voor bèta’s ter sprake te brengen….. volgens zijn stelling zijn bèta’s arrogant. Zij weten hoe de wereld in elkaar zit maar niemand wil naar hen luisteren. Mensen zitten namelijk niet altijd te wachten op kennis. Waar en herkenbaar. Maar… misschien hebben wij als organisatoren een heel klein beetje mogen bijdragen om het genot, de waarde, de kracht en het belang van bèta een beetje dichter bij alle mensen gebracht te hebben. Er is mogelijk geen mooier beeld dan uit zijn eigen boek Kaas en de evolutietheorie om het belang van het voortplanten van kennis te onderstrepen.

Het is voor de groep organiserende docenten een inspannende tocht geweest met menig vergaderuurtje en overleg via telefoon, mail, Google Drive en wat niet meer, naar deze dag toe. De reis was het doel zeker waar en er kan zeer tevreden worden terug gekeken. Zeker was dit het geval op het moment dat er bij de afsluitende borrel een verrassing langskwam in de vorm van heuse bètaballen! (bitterballen voor de niet-bèta’s onder U) 🙂

Het vervolg? Er komt zeker nog een bètadag! Ons doel was jaarlijks, maar het zou zomaar zo kunnen zijn dat het driejaarlijks wordt. Dit dan omdat het mogelijk afgewisseld gaat worden met een alpha en gammadag. Of een talen en zaakvakkendag zo U wilt. We gaan het zien.

Nu eerst even uitrusten en nagenieten.

Je moet het meegemaakt hebben om te weten hoe leuk het was maar een goede tweede opties zijn de foto’s die te vinden zijn op de site van het Wolfert Lyceum en de beelden die door RTV Langsingerland zijn gemaakt en die vanaf 11 maart te zien zijn.