Geen School baart Education Design Lab

Er wordt veel geschreven over onderwijs. En ook over leerlingen, al is dat wel al heel wat minder.

Hier ook weer zo’n stukje. Over onderwijs en leerlingen.

Over leerlingen ruimte geven om mee te praten over hun onderwijs. En niet zomaar even in een klaslokaal of tijdens een mentor les of tijdens een verloren moment. Nee, gewoon een hele dag lang, of zelfs twee. Over wat er dan kan gebeuren. Over het moois dat dan kan gebeuren. Over het moois dat dan gebeurt.

Over mijn ervaringen, die van anderen kan ik niet delen. Over mijn beleving, die van anderen heb ik niet gevoeld. Wel geobserveerd. En dat was meer dan observeren met ogen en oren, dat was ook voelen.

Ik zal hier niet praten over het toeval en de oorzaken die deze ruimte deden ontstaan. Dat doet er niet meer toe. Later misschien weer wel, maar dan misschien elders, niet nu, niet hier.

Ik zal hier niet spreken over de tijd en moeite die het heeft gekost om het allemaal voor elkaar te krijgen. Dat doet er niet meer toe. En die tijd en moeite kun je ook gewoon een investering noemen. Dat doe ik dus gewoon.

Ik zal hier niet refereren aan de twijfels, die in het traject voorafgaand klonterend zand in de motor leken te gaan vormen. Die doen er niet meer toe. De motor liep, soms hortend en stotend, veel vaker als een tierelier.

Ik zal hier niet ingaan op de dingen die niet helemaal goed verliepen. Die doen er niet meer toe. Die doen er ECHT niet meer toe.

Wat ik wel HEEL GRAAG wil vertellen is het volgende. Het afgelopen schooljaar heb ik samen met een tiental leerlingen uit klas 3-VWO de laatste twee officiële  lesdagen mogen voorbereiden en vullen.

En dit betekende natuurlijk: GEEN SCHOOL!

Maar dan wel deze:

Zeven vrijwilligers van GeenSchool kwamen langs om het een en ander vorm te geven. Via een goed doordachte, mooie start in een kring in de aula werden de leerlingen opgeroepen na te denken over hoe zij hun eigen onderwijs zouden willen inrichten. Vervolgens, 90 leerlingen aan de slag in groepjes, begeleid door de mensen van GeenSchool en aantal van mijn collega’s van het Wolfert Lyceum.

Er kwam, natuurlijk, van alles naar voren en boven, sommige zaken wat vaker, andere uniek. Op grote vellen werden de ideeën en wensen verzameld en uiteindelijk via een centrale korte pitch aan elkaar toegelicht.

Leerlingen konden vervolgens kiezen aan welke idee zij meer tijd wilden gaan besteden. Of niet. Daarover later meer. Er zaten prachtige dingen tussen. Andere vakken, zelf docenten mogen kiezen, meer keuze, minder uitleg, minder opdrachten, meer praktijk, leren buiten het lokaal. Maar nu eerst over wat voor mij een hoogtepunt was. Een openbaring. Iets wat ook de mensen van GeenSchool niet eerder waren tegengekomen.

Eén groep had als centraal idee een opmerking die wij niet direct hadden verwacht:

“wij willen het LEERRENDEMENT van de lessen VERHOGEN“

Dus!

Amber was zeer opgetogen toen zij mij dit vertelde en ik werd er stil van. Wij voelden hetzelfde.

Na de pitches, en een welverdiende pauze, werd er door de leerlingen die hier affiniteit mee voelden vervolgens, onder de bezielende leiding van de mensen van GeenSchool, gewerkt aan het concreter vormgeven van dit idee. Wat werd hier precies mee bedoeld? Hoe krijg je dit in de praktijk voor elkaar?

Uit het overleg, door het mooie weer die dag, toevallig of niet, buiten de school, op het gras in de zon, ontstond er een lijst met wensen en een vorm.

En toen werd er iets geboren. Het:

Education Design Lab

Ik werd uitgenodigd, buiten op het gras, en mij werd verteld van deze geboorte. En mij werd gevraagd de ‘peetvader’ te zijn. De volwassen docent die het contact tussen leerlingen en schoolleiding zou kunnen vergemakkelijken. Ik zei natuurlijk ja.

Ik was trots op deze baby. En ik ben dat nog steeds. Ook al ben ik niet de vader of de moeder. Ook al is het dus niet mijn baby. Het is de baby van de leerlingen die ik mag lesgeven. Het is de baby van de leerlingen die de mensen gaan worden die ik graag zou willen zijn.

Er werden meteen spijkers met koppen geslagen en er werd een brief geschreven aan de schoolleiding. Een paar stukjes uit deze brief (arcering door mij):

Met het Education Design Lab (EDL) willen we graag opnieuw kijken naar de invulling en vorm van onderwijs op het Wolfert Lyceum met als doel het efficiënter, leuker en beter maken van ons onderwijs. Wij hebben vaak goede ideeën en merkten tijdens de projectdag dat we veel ideeën deelden. Omdat wij als leerlingen als geen ander weten waar de behoeften liggen, zouden we met het EDL de school en schoolleiding willen adviseren vanuit onze ervaring. Bijvoorbeeld wanneer er veranderingen worden doorgevoerd, maar ook gewoon om de docenten en schoolleiding up to date te houden. Zo willen we de schoolleiding en leerlingen samen brengen.

Ons team bestaat uit denkers en doeners, we vullen elkaar aan.  Naast ons eigen overleg zouden we maandelijks een overleg met schoolleiding willen, om ze op de hoogte stellen.

Omdat we vinden dat iedereen een stem moet hebben, maken we graag een e-mail adres aan voor input van andere leerlingen. We willen nu een pilot draaien voor het vierde leerjaar en dan kijken of het werkt. Dan zouden we het volgend jaar voor andere leerjaren kunnen invoeren.

De EDL is anders dan de leerlingenraad. Met de EDL houden we ons bezig met essentiële vraagstukken in onze school, gericht op de invulling en vormgeving van ons onderwijs. Wij kijken naar wat leerlingen boeit, bindt en bezig houdt, maar dan met het oog op leren.

Wij willen graag serieus kijken naar het onderwijs en actieplannen maken in overleg.

Ik werd zo blij en was zo trots toen ik dit las, het deed pijn. Maar dan wel een fijne pijn.

Hoe kun je zoiets nu niet aanmoedigen? Hoe kun je zoiets nu niet de ruimte geven die het verdient? Ik besloot direct alles te doen wat ik zou kunnen om deze leerlingen te ondersteunen. Dit verhaal plaatsen is een van die dingen.

wordt vervolgd…..

Hartstikke bedankt voor jullie onmisbare bijdrage! Mensen van GeenSchool:

Amber Passtoors: Alles kan. En als het niet kan, kan het anders.
James Smith: All Senses
Haaike Sachtler & Geert van ’t Land
Pauline Nonnekes: New Shoes & Walter Nonnekes
Richard Pols