Nakijkcommissie

Leerlingen willen liever geen toetsen maken. Docenten willen liever geen toetsen nakijken. Docenten willen wel dat leerlingen iets leren. Leerlingen willen ook iets leren. Enter: de nakijkcommissie.

Het begon met een tweet van  Iris Driessen @irismp.

Nakijkcommissie tweet 1 irismp 2016-07-12_0950

Wat mij persoonlijk vooral aantrok was de eerste zin. ‘Ik ga het doen.’

Hoe het werkt

Elke toets is een groep van 5 leerlingen verantwoordelijk voor het nakijken van de toetsen van de hele klas. Zelf hoeft de nakijkcommissie de toets niet te maken. Zij bespreken vooraf met de docent de toets en het antwoordmodel. Er zijn zes toetsen per jaar, iedereen komt aan de beurt. De leerlingen van de nakijkcommissie krijgen een 8 voor de tijd en de moeite. Dat is het.

Er kwamen snel reacties op twitter. Dat het een briljant idee is was direct duidelijk.

Voor leerlingen. Iedere leerling komt eens per jaar aan de beurt om na te kijken. Hiervan, en van de voorbespreking met de docent, leren zij, mogelijk nog meer dan van alleen het maken van de toets. Zij leren niet alleen over de inhoud maar ook over het formuleren van antwoorden en het nemen van verantwoording bij het besluiten over wat goed is en wat niet.

Voor docenten. De docent hoeft minder tijd te besteden aan nakijken. Een deel van deze tijd zal gaan zitten in het de leerlingen leren nakijken een feedback geven. Er zal veel meer interactiviteit zijn tussen docent en leerlingen over de stof. De overgebleven tijd kan de docent besteden aan het verbeteren van zijn lessen of het verbeteren van zijn toetsen.

Hoe het in te zetten

De nakijkcommissie kan worden ingezet zoals boven beschreven. Gebaseerd op een berekening van het aantal toetsen per jaar en het aantal leerlingen. De docent zal moeten nadenken over de samenstelling van de nakijkcommissie per toets en de uitvoering van het bespreken van het antwoordmodel. De nakijkcommissie zou ook beperkter kunnen worden ingezet, bij slechts een aantal toetsen per jaar, hoewel het daarmee mogelijk juist de kracht van het idee verliest.

Vrijwel direct na de tweet van Iris kwam er een korte discussie op gang op twitter. Die ging vooral over de ‘beoordeling’ van het werk van de nakijkcommissie.

Nakijkcommissie tweet 3 Frans 2016-07-12_0958

De vraag die in deze discussie vooral naar voren kwam is of de leerlingen van de nakijkcommissie een cijfer moeten krijgen voor hun werk, en zo ja hoe dit bepaald zou moeten worden. Ik heb hierover met Rob van Bakel @RPvanBakel een email uitwisseling gehad en samen met andere reacties op twitter zijn wij gekomen tot de volgende opties:

  • de leerlingen krijgen een vast cijfer voor hun werk voor de nakijkcommissie, bijvoorbeeld een 8 zoals Iris dit voorstelt
  • de leerlingen krijgen geen cijfer
  • de leerlingen geven zichzelf een cijfer
  • de leerlingen krijgen een cijfer voor hun nakijkwerk en feedback, dit cijfer wordt gegeven door de docent
  • de leerlingen krijgen een cijfer voor hun nakijkwerk en feedback, dit cijfer wordt gegeven door de leerlingen

Gaat het gebeuren?

Ja. In ieder geval gaat Iris het doen. 😄

Een dag later kwam er ook een reactie van de mannen die zeker ook van daden zijn naast hun woorden.

Nakijkcommissie tweet 2 Per-Ivar 2016-07-12_0952

 

En ja. Ik ga het ook doen. In klas vier. Ik kies voor de optie waarbij de leerlingen een cijfer geven aan hun peers voor de feedback. Dit zijn mijn leerlingen bij opdrachten uit eerdere jaren al gewend en past dus in mijn situatie. Ik denk dat dit van groot belang is voor het succesvol inzetten van dit briljante idee. Hoe past het in jouw situatie?

Vertrouwen

Een essentiële bouwsteen van een nakijkcommissie is denk ik vertrouwen. Vertrouw jij je leerlingen? Vertrouwen zij jou? Vertrouwen zij elkaar? Misschien is een extra waarde van een nakijkcommissie wel dat het een mooie manier is om vertrouwen te bouwen.

Reageren?

Graag! Dat kan onder deze post maar bijvoorbeeld ook op de Facebook groep Actief leren zonder cijfers waar Sander Claassen een discussie hierover heeft gestart.

21 Responses to Nakijkcommissie

  1. Judith van Sprundel schreef:

    Ik vind het een interessant idee! Praktische vragen: stel dat je dit invoert en je collega’s niet. Dan moet je haast wel steeds een andere versie van de toets maken of niet? I.v.m. uitlekken. En kijkt de nakijkcommissie enkel samen met de docent na? En ik meen dat zij feedback gaan presenteren aan de klas, toch? En de leerlingen krijgen wel een cijfer voor de toets? Ik vind het voorbespreking van de toets nogal riskant trouwens. Nogmaals:interessant idee!

  2. MrvanBakel schreef:

    Ik ben nog verder aan het denken over de praktische uitwerking, met name hoe borg je de betrouwbaarheid, niet zo zeer of leerlingen fraude kunnen plegen, maar betrouwbaarheid in beoordeling van antwoorden: wie maakt het correctievoorschrift en waar ligt de nuance in de geformuleerde antwoorden?

    Ik denk dat de nakijkcommissie heel veel leert van het gezamenlijk maken van een correctievoorschrift en dit zouden ze kunnen doen terwijl de rest van de klas de toets maakt.

    En Judith: ik heb de luxe dat ik een eenmanssectie ben met twee clusters per leerjaar. Maar verschillende versies lijkt me sowieso een noodzaak.

    • E Bouman schreef:

      Precies dit had ik ook bedacht. Ik wil morgen de nakijkcommissie proberen in te voeren op de volgende manier: de leerlingen uit de nakijkcommissie gaan tijdens de toets het correctiemodel maken, daar krijgen zij een gemeenschappelijk cijfer voor, dus een groepscijfer. Ik bespreek hun nakijkmodel met ze en daarna kijken zij de rest na en geven in de volgende les feedback, de kwaliteit van de feedback kan dan nog hun groepscijfer beinvloeden. Hun groepscijfers horen ze pas achteraf.

      • MrvanBakel schreef:

        Mooi. Ik heb de nakijkcommissie nu 4x gebruikt (2 toetsen in 2 clusters). Ik blijf dit jaar sowieso nog met vrijstellingen werken, maar neem de ideeën mee voor komend jaar 👍

  3. Edwin de Laat schreef:

    Goed idee! Ik ga het met mijn collega’s overleggen en kijken hoe we dit kunnen inzetten. Bedankt voor de goede suggesties!

    Edwin de Laat, Jacob-Roelandslyceum

  4. J. Peeters schreef:

    Ik doe dit al jaren in een afgeslankte vorm in de praktijk. Namelijk met het oefenen van examenopgaven. De lln krijgen aan het einde van een stuk stof een examenopgave over deze stof. Hiervoor hebben ze al dan niet al kunnen leren, hangt van het moment af. Daarna haal ik alle toetsblaadjes op en laat ik het in de klas door andere lln nakijken. Over het algemeen gebeurt dit heel serieus. Lln maken hun opgave serieuzer omdat ze toch niet voor gek willen staan en zien meteen hoe desastreus slecht formuleren kan zijn. Ik geef zelf aardrijkskunde, waarbij helder formuleren cruciaal is. Sinds ik dit regelmatig doe, wordt er duidelijk beter geformuleerd.
    Voordeel van deze manier is, dat het jezelf heel weinig extra tijd kost, maar voor de ll in de examenklas duidelijk aangeeft wat hij/zij nog moet doen.

    Judith Peeters, Melanchthon Bergschenhoek

  5. […] zal blogs schrijven en waarschijnlijk publiceren. Deze week is dat redelijk gelukt. De nakijkcommissie blijkt een breed opgepakt […]

  6. […] zal blogs schrijven en waarschijnlijk publiceren. Deze week is dat redelijk gelukt. De nakijkcommissie blijkt een breed opgepakt […]

  7. Marijn van den Dool schreef:

    Het schooljaar is in regio midden begonnen. Ik kijk uit naar het verdere verloop van dit experiment / initiatief!

  8. […] was haar berg nakijkwerk beu. Zo ontstond het idee van de nakijkcommissie. Het concept is door Frans Droog vastgelegd. De dag hierna sprak een collega mij aan. Hij had de blog van Frans Droog gelezen en […]

  9. […] heb ik hier geschreven over het idee van een nakijkcommissie en de wijze waarop deze leerlingen kan helpen de lesstof te beheersen. Hieronder een gastblog van […]

  10. […] Eerder schreef ik hier al over dat gedachten zoals deze hebben geleid tot het ontstaan van de nakijkcommissie, over hoe Nakijkwerk helpt leerlingen lesstof beheersen en plaatste ik het gastblog Corriger les […]

  11. […] Eerder schreef ik hier al over dat gedachten zoals deze hebben geleid tot het ontstaan van de Nakijkcommissie, over hoe ‘Nakijkwerk helpt leerlingen lesstof beheersen‘ en plaatste ik de gastblogs […]

  12. […] wordt er kort ingegaan op de nakijkcommissie van Frans Droog, waarbij een aantal leerlingen niet de toets maken maar nakijken; het bestaan van […]

  13. […] @FransDroog, @RPvanBakel en @___pi begon ik enthousiast te worden. Frans scheef er een aanstekelijk blog over en ik besloot “het” maar gewoon te gaan […]

  14. Jeannette schreef:

    Ik ga het ook doen! Voor mijn master Nederlands ga ik onderzoek doen naar het effect van de Nakijkcommissie op het schrijven van een betoog in een havo 4-klas. Tips zijn welkom!

    • fransdroog schreef:

      Heel belangrijk is in de relatie met de leerlingen tijd te besteden aan de uitleg van het systeem goed duidelijk te maken wat het doel is: een duidelijke meerwaarde voor de leerlingen. Veel succes!

  15. […] Hier haalden we de mosterd voor de evaluatievorm ‘de nakijkcommissie’. Onze Noorderbuur Frans Droog is een meester in zijn vak. Eentje op te volgen. […]

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.