De N-term en The Wisdom of Crowds

In 2005 schreef James Surowiecki het boek The Wisdom of Crowds, waarin hij beschrijft dat een groep slimmer is dan een paar geselecteerden uit deze groep, hoe briljant die ook zijn. De groep is beter in het oplossen van problemen, vernieuwing vorm geven en wijze besluiten nemen. Het boek start met de anekdote over Francis Galton’s verbazing dat een menigte aanwezig bij een boeren markt nauwkeurig het gewicht van een aanwezige stier wist te bepalen door het middelen van de individuele schattingen.

Zo zoiets ook bij het bepalen van een N-term voor een eindexamen werken?

Een klein onderzoekje dus hier voor het vwo examen biologie. Ook omdat ik persoonlijk benieuwd ben natuurlijk naar jullie inschattingen.

Dus ben je docent biologie: vul je verwachting in.

Ben je geen docent biologie: deel deze post met je collega’s, vrienden of bekenden die dit wel zijn.

Dank je wel! Ik ben benieuwd!

Toevoeging: Naar aanleiding van deze blogpost zijn er verzoeken binnen gekomen van collega’s om dit ook voor andere vakken te doen. Om het enigszins overzichtelijk te houden zijn de polls hiervoor onderverdeeld naar talen, zaakvakken wiskunde en exacte vakken. Invullen en delen wordt zeer gewaardeerd!

Update: op verzoek is ook tijd vrijgemaakt om voor de vakken van het vmbo polls met voorspellingen aan te maken: De N-term en The Wisdom of Crowds: vmbo.

Toevoeging. Op verzoek is ook een poll aangemaakt voor het havo examen biologie.

Bron:
The Wisdom of Crowds, James Surowiecki

We gaan het nog een keer doen! Een uitdaging! #blimageNL

We gaan het nog een keer doen!

De onderstaande blogpost werd geschreven op 24 juli van 2015 en de #blimageNL uitdaging leidde uiteindelijk tot 88 prachtige onderwijs verhalen. Gisteren kwam er een onverwacht vervolg, Karel plaatste een blog om zijn belofte uit 2015 na te komen. Op twitter kwamen er de nodige reacties, als mooie herinneringen. Het idee was al snel geboren om de uitdaging nogmaals aan te gaan. Bij deze dus.

En we starten gewoon hier met dezelfde plaatjes! De associaties zullen mogelijk andere zijn…

Misschien is nu niet echt de beste tijd van het jaar om mensen uit te dagen te bloggen over onderwijs maar ik ga het toch doen.

Op twitter ben ik bij een aantal Engelstalige tweeps die ik volg de laatste dagen een aantal keer de hashtag #blimage tegen gekomen, vaak in combinatie met het woord challenge. Dit maakte mij nieuwsgierig. Een van de tweets bevatte een link naar een blogpost van Steve Wheeler (@timbuckteeth): “Blimey, it’s #blimage!“. Blimage blijkt een samentrekking van de woorden ‘Blog’ en ‘Image’ en is verzonnen door @amyburvall. 

Het idee hierachter is simpel, maar krachtig, en heeft als een van de doelen mensen in het onderwijs over te halen (meer) te bloggen. Je stuurt een afbeelding naar iemand en daagt hem uit hierover een onderwijs-gerelateerde blogpost te schrijven. Het is een leuke en creatieve manier om mensen uit het onderwijs te laten nadenken over hun eigen praktijk en ervaringen en deze te delen met anderen.

Inmiddels zijn er een aantal uitdagingen verstuurd, geaccepteerd en zijn er een aantal blogposts geschreven. Er is een discussie aan het ontstaan op de blogs en op twitter en @sensor63 heeft een Pinterest bord aangemaakt waar de blogs zijn verzameld.

Nu zijn de blogposts via #blimage in het Engels en het lijkt mij leuk dit ook in het Nederlands te gaan doen. De hashtag voor twitter wordt dan #blimageNL. Zet ook #blimageNL in de titel van je post zodat deze gemakkelijk teruggevonden kan worden.

Hierbij dus de uitdaging!
Gebruik een van de afbeeldingen uit deze blogpost en schrijf er jouw verhaal bij. In principe is één afbeelding genoeg, ik heb er vier geplaatst om de start wat te vergemakkelijken. Je kunt er natuurlijk ook twee of drie of alle vier gebruiken! Je mag ook rustig een eigen afbeelding gebruiken als je dat liever wilt (hoewel de uitdaging dan misschien wat minder is 😄). De hier geplaatste afbeeldingen zijn door mij gemaakte foto’s, hou er rekening mee bij het gebruiken van afbeeldingen van het internet dat zij een Creative Commons licentie hebben. Wanneer je jouw verhaal hebt geschreven, daag dan iemand anders uit door hem of haar een afbeelding te sturen.

Ik ben benieuwd!

Update: Inmiddels al voldoende reacties om een eigen Pinterest bord #blimageNL te starten. Mooi! Fijn! Dank!

Eindexamen samen nakijken 2018

 

Na een eindexamen voor een bepaald vak en een bepaald niveau vinden er op verschillende plaatsen in het land kringgesprekken plaats om het examen te bespreken. Verschillende vakverenigingen verzamelen deze kringgesprekken en publiceren ze op hun website. Ook zijn er verschillen fora waar over het beoordelen van de antwoorden op examenvragen gediscussieerd kan worden. Deze inzichten kunnen zeer nuttig zijn voor het nemen van beslissingen voor een eerste corrector en ook voor overleg tussen eerste en tweede corrector.

De data voor de NVON besprekingen biologie havo/vwo 2018 zijn hier te vinden. Voor het vmbo 2018 zijn ze hier te vinden. Op die plaatsen verschijnen ook de verslagen van de besprekingen.

Wanneer een examen wat later zit in het examenprogramma komen deze gegevens echter niet altijd op tijd beschikbaar. Ook is het voor de eerste corrector heel plezierig om al eerder contact te maken met vakgenoten. Door dit in een gedeeld online document te doen kan dit op een op zeer snelle manier, zo goed als live, plaatsvinden.

Om deze redenen maakt Hans Huigen nu al voor het 5e jaar gebruik van een gedeeld Google Drive document waarin collega’s gezamenlijk kunnen reageren op het examen biologie voor vmbo-tl. Voor het 3e jaar wordt dit ook voor biologie havo en vwo gedaan, dit jaar beide worden beide door mij beheerd. Via onderstaande links zijn de gezamenlijke documenten voor dit schooljaar te bereiken.

Opmerkingen bij vmbo-tl examen biologie 2018 1e tijdvak

Opmerkingen bij havo examen biologie 2018 1e tijdvak

Opmerkingen bij vwo examen biologie 2018 1e tijdvak

Wil je meedoen dan kun je via bovenstaande links het document invullen of je informatie achter laten. Ken je collega’s die niet actief zijn op sociale media breng deze dan ook op de hoogte. Je kunt het document natuurlijk desgewenst ook alleen raadplegen zonder iets toe te voegen. Er zijn geen verplichtingen. Het is wel fijn als je even je naam achter laat als je het document gebruikt hebt.

Een voorbeeld hoe dit in de praktijk werkt: Opmerkingen bij vwo examen biologie 2017 1e tijdvak

Ik weet dat ook bij NaSk1 dit al een aantal jaar gedaan wordt, mogelijk ook bij andere vakken inmiddels. De ervaringen leren dat het erg prettig werkt. Heb je opmerkingen of suggesties voor aanpassingen dan hoor ik die graag.

 

Vijf alternatieve ‘eind’-examens

De vorm waarin het officiële schoolexamen, oftewel het SE, wordt afgenomen staat in essentie vrij. Slechts de te behandelen stof is omschreven per vak.

Op sommige scholen of bij sommige vakken is het gebruikelijk aan het einde van het jaar een afsluitend examen te geven over de stof van het gehele jaar.

In het algemeen worden het SE en jaar afsluitende examens schriftelijk afgenomen.

Hier vijf voorbeelden hoe een echt eindexamen of een jaar afsluitend examen ook heel anders zou kunnen.

Volgend jaar eens proberen?

1. Het YouTube Examen

Maak met een klas een YouTube kanaal van jouw vak. Laat leerlingen alleen, of in groepjes, de vier of vijf belangrijkste onderwerpen van jouw vak uitkiezen en laat ze dit onderwerp uitleggen in een video, of een serie video’s. Verzamel de video’s op het kanaal van jouw vak en bekijk ze met de hele klas in de laatste week van het schooljaar. Tegenwoordig zijn er de nodige beroepen waarbij het maken van video’s een vereiste is en leerlingen hebben sowieso al een natuurlijke aandrang om met video bezig te zijn. Als bonus kunnen de video’s behulpzaam zijn voor de leerlingen van het jaar erna. Flip de klas!

2. Het Sociale Media Examen 

Laat leerlingen een merk maken van jouw vak en laat ze dit op sociale media in de markt zetten. Hoe zou een Instagram account voor kwadratische vergelijkingen er uit zien? Wat zou de inhoud van een twitter account van een verslaggever van de formatie van een nieuwe regering zijn? Hoe zou een Facebook pagina over voortplanting er uit zien? Geef duidelijk aan wat de inhoud moet zijn en laat de leerlingen vervolgens creatief aan de slag gaan. Beleg in de laatste week van het jaar een sociale media conferentie waar de leerlingen hun accounts delen en toelichten.

3. Het Video Spelletjes Examen 

Gamification is best hot op dit moment in het onderwijs. Waarom dit niet leerlingen zelf laten doen? Laat leerlingen een video spel maken voor jouw vak, met hierin obstakels, levels, bonussen en natuurlijk slechteriken. Geef aan op welke onderwerpen of onderdelen van jouw vak ze vooral moeten letten of laat ze een keuze maken uit een lijst. Speel in de laatste week van het jaar de gemaakte spelletjes, in steeds wisselende groepjes.

4. Het Op-Reis Examen

Nodig leerlingen uit een educatieve reis samen te stellen voor iemand die jouw vak moet leren. Welke vijf plaatsen moet hij bezoeken en wat leert hij op elk van die plaatsen? Laat de leerlingen advertentiemateriaal maken voor de reis, met duidelijke beschrijvingen voor elke plek. Bezoek hij New York of Yosemite? Gaat hij naar de maan of daalt hij af in een krater? Eet hij in een restaurant of gaat hij picknicken?

5. Het Maak-Je-Eigen-App Examen

Laat leerlingen een app maken met als inhoud het materiaal van het hele jaar. Laat ze deze app ontwerpen voor leerlingen die niet aanwezig kunnen zijn bij de lessen. De vorm van de app is aan de creativiteit van de leerling, zo lang de verschillende functies de gebruiker maar toestaan de kritische onderdelen van het vak te begrijpen. Laat leerling beginnen met brainstormen en laat ze storyboards maken. Hierin kunnen ze aangeven welke knoppen naar welke schermen leiden en welke informatie en grafische onderdelen in elke onderdeel aanwezig zullen zijn. Laat de leerlingen bepalen hoe zijn aan het eind van het jaar hun app presenteren, via een presentatie of een video of een handleiding bijvoorbeeld.

Herinner leerlingen eraan dat deze onconventionele ‘eind’-examens niet alleen als doel hebben het publiek te interesseren en vermaken met de inhoud maar ook een volledig beeld moeten vormen van het totale vak. Het doel is tenslotte dat de leerlingen laten zien dat zij de stof beheersen.

Deze onorthodoxe ‘eind’-examens geven leerlingen de mogelijkheid hun creativiteit en kritisch denken toe te passen op wat ze hebben geleerd. Het geeft leerlingen een kans te laten zien wat ze kunnen op een manier die bij hen past. En het zorgt voor een leuke laatste week vol verrassende lessen.

Ja, het is nogal wat, zo’n ander ‘eind’-examen. Het kan zeker ook kleiner als beschreven. Zie dit dan vooral als een appetizer. Je kunt ook iets heel anders verzinnen. Het kan ook veel groter. Maak je eigen menukaart!

Bron: We are Teachers: 5 Unconventional Final Exams, by Betsy Potash

Eindexamen nakijken verschilt per vak

Een eindexamen maken is voor leerlingen een belangrijk onderdeel van hun onderwijs. Een eindexamen nakijken is daarmee voor docenten een belangrijk onderdeel van hun werk. Hoe een eindexamen wordt gemaakt door de leerlingen en nagekeken door de docent verschilt per vak. Zo variëren bijvoorbeeld de aantallen open en gesloten vragen.

Voor de talen zien de antwoordbladen er dit jaar als volgt uit.

Engels

Frans

Duits

Nederlands

 

 

Eindexamen samen nakijken

 

Na een eindexamen voor een bepaald vak en een bepaald nivo vinden er op verschillende plaatsen in het land kringgesprekken plaats om het examen te bespreken. Verschillende vakverenigingen verzamelen deze kringgesprekken en publiceren ze op hun website. Ook zijn er verschillen fora waar over het beoordelen van de antwoorden op examenvragen gediscussieerd kan worden. Deze inzichten kunnen zeer nuttig zijn voor het nemen van beslissingen voor een eerste corrector en ook voor overleg tussen eerste en tweede corrector.

Wanneer een examen wat later zit in het examenprogramma komen deze gegevens echter niet altijd op tijd beschikbaar. Ook is het voor de eerste corrector heel plezierig om al eerder contact te maken met vakgenoten. Door dit in een gedeeld online document te doen kan dit op een op zeer snelle manier, zo goed als live, plaatsvinden.

Om deze redenen maakt Hans Huigen nu al voor het 4e jaar gebruik van een gedeeld Google Drive document waarin collega’s gezamenlijk kunnen reageren op het examen biologie voor vmbo-tl. Zijn initiatief is gevolgd door Saskia Tuenter voor het examen biologie voor de havo dit jaar en door mij voor het examen biologie voor het vwo. Via onderstaande links zijn de gezamenlijke documenten te bereiken.

Opmerkingen bij vmbo-tl examen biologie 2017 1e tijdvak

Opmerkingen bij havo examen biologie 2017 1e tijdvak

Opmerkingen bij vwo examen biologie 2017 1e tijdvak

Wil je meedoen dan kun je via bovenstaande links het document invullen of je informatie achter laten. Ken je collega’s die niet actief zijn op sociale media breng deze dan ook op de hoogte. Je kunt het document natuurlijk desgewenst ook alleen raadplegen zonder iets toe te voegen. Er zijn geen verplichtingen. Het is wel fijn als je even je naam achter laat als je het document gebruikt hebt.

Een voorbeeld hoe dit in de praktijk werkt: Opmerkingen bij vwo examen biologie 2016 1e tijdvak

Ik weet dat ook bij NaSk1 dit al een aantal jaar gedaan wordt, mogelijk ook andere vakken inmiddels. De ervaringen leren dat het erg prettig werkt. Heb je opmerkingen of suggesties voor aanpassingen dan hoor ik die graag.

 

MeetUp010 blijkt vruchtbare grond

Regelmatig schrijf ik hier over MeetUp010, met als laatste bijdrage de titel MeetUp020 is een blijvertje, een blog die eindigde met de woorden: wordt dus vervolgd…

Dat vervolg begint nu een steeds vastere vorm te krijgen. Steeds meer mensen willen een MeetUp organiseren in hun eigen omgeving. De vragen die ons daarover bereiken zijn hartverwarmend en verrijkend.

Maandag 12 december gaan daarom wij met 15 mensen uit alle windstreken bijeenkomen om het succes dat MeetUp010 blijkt te zijn te delen. En te vermenigvuldigen. Er staan plannen klaar voor MeetUp’s in 11 steden! Wij zullen gaan praten over de ervaringen die we met MeetUp010 hebben opgedaan en waarvan we hopen dat iedereen die op dezelfde wijze wil leren kan profiteren. Hieronder staan alvast wat wij denken dat onze succesfactoren zijn.

We gaan morgen bijeenkomen en hierover praten tijdens een etentje, in een restaurant, in Utrecht, centraal in Nederland. Dat wordt smullen.

Succesfactoren

Regionaal is de sleutel. Reizen kost tijd. Ervaringen met andere initiatieven zoals edcampNL en The Crowd laten zien dat het ondanks alle welwillendheid niet te doen is om na een lesdag nog meer dan een uur te reizen, zeker niet op regelmatige basis. De bron moet groot genoeg zijn, wat in 010 zeker het geval is, de binding evenzeer.

Organiseer tijdens het eten. Organisatie kost tijd. Ieder mens moet sowieso eten. Eten met gelijkgestemden is gezellig.

Bouw bewust aan een netwerk. Nodig mensen actief uit. Wanneer iemand een persoonlijke vraag krijgt zal hij veel sneller (positief) reageren. Ieder mens wordt graag gewaardeerd.

Zet steeds dezelfde stappen. Bepaal een onderwerp. Prik een datum. Zoek een locatie. Eenvoudig en logisch klinkende stappen. Dat zijn het dus ook.

Vergaderingen (etentjes) gaan altijd door. De organisatie achter MeetUp010 bestaat uit zo’n 15 mensen, die in wisselende kleine groepjes de verantwoording nemen voor de organisatie van een bijeenkomst. Ook al kunnen er maar 2 van de 5 op een afgesproken moment, de vergadering gaat door.

Maak een WhatsApp groep. Mobieltjes maken snelle communicatie mogelijk. Kan ergens iemand fysiek niet bij zijn, kan hij toch zijn mening geven. Schiet je iets midden op de dag te binnen, kun je dat direct delen. Bij MeetUp010 hebben wij meestal 3 tot 4 WhatsApp groepen lopen. De algemene, met iedereen als deelnemer, en de specifieke voor de komende bijeenkomsten.

Bijeenkomsten gaan altijd door. Wanneer een bijeenkomst is gepland gaat deze door. Hoe waardevol een bijeenkomst is wordt niet bepaald door het aantal aanwezigen maar door de kracht van de interacties.

Betrek schoolleidingen en besturen. MeetUp’s zijn heel erg ‘van onderen af’ georganiseerd, ofwel zij komen voort uit de wensen van leerkrachten zelf. Om in contact te komen met andere leerkrachten zijn schoolleidingen en besturen instrumenteel. Veel schoolleidingen en besturen ondersteunen wel degelijk dit soort initiatieven. Zij kunnen nieuwe verbindingen leggen en activiteiten op de kaart zetten via hun mededelingen en agenda’s.

Wees actief op sociale media. Het bestaan van een MeetUp en de activiteiten die zij organiseert is geen vanzelfsprekendheid. Maak melding via zoveel mogelijk verschillende kanalen, sociale media incluis.

Nodig sprekers uit die passen bij je onderwerp. Gebruik het netwerk dat is opgebouwd en steeds verder wordt uitgebouwd om relevante sprekers uit te nodigen. De ervaring leert dat ook zij dit graag komen doen.

Geef voldoende mogelijk tot interacties. In de uitwisseling vindt het leren plaats. Houd presentaties kort en stimuleer vragen en discussie, gericht op de dagelijkse praktijk van morgen en volgende week.

Maak een MeetUp nooit afhankelijk van financiën of een financier. Blijf bij de basis. Het leren, de leerling, de leerkracht, de samenleving. Val niet in de verlokking van het geld dat ook wil dat er iets wordt verteld.

MeetUp’s en hun links

MeetUp’s met een twitteraccount, en een logo. Mooi gezicht toch zo?

MeetUp010  MeetUp020  MeetUp024  MeetUp035  MeetUp040  MeetUp072

Er zijn plannen in 013, 024, 026, 030 (waar al ON030NL actief is), 0575, 070. Er is de verbinding via MeetUpNL

Er is, na morgen, vast binnenkort een MeetUp bij jou in de buurt. Ga er naar toe en deel. Start er anders een zelf. Er is nog plaats op de kaart van mooi onderwijs. In het Noorden en Zuiden is er nog ruimte.

Nogmaals.
MeetUp’s zijn blijvertjes. Er gaan er meer komen. Zij zijn een mooie vorm.

wordt dus vervolgd…

---

 

Naast MeetUp’s onder die naam zijn er vele andere initiatieven van mensen uit het onderwijs die regelmatig bij elkaar komen om hun passie te delen en te leren van en met elkaar op een laagdrempelige en praktische manier. Onder de naam Onderwijscafé, POGO, of iets anders.

Wanneer je deelnemer bent aan een van die initiatieven of er een kent geef dat dan hieronder door, dan zetten we ook dat moois op de kaart.

 

 

Waar gebeurt het onderwijs?

Als een van de vormen van de VVV-uren of als uitvoering van het PWS kunnen leerlingen op onze school deelnemen aan Junior Company, een initiatief van Jong Ondernemen.

Leerlingen richten hun eigen company op en runnen deze één schooljaar. Ze verdelen functies, bepalen hun doelgroep, brainstormen over hun product, schrijven een ondernemingsplan, verkopen aandelen en houden hun financiële administratie bij. Leerlingen ervaren zo op een praktijkgerichte manier hoe het is om een eigen bedrijf te runnen. Ze ontdekken waar hun talenten liggen en welke rol binnen een onderneming het beste bij hen past.

Een aantal van de leerlingen van mijn 6-VWO mentorklas neemt deel aan dit programma en regelmatig krijg ik dus verzoeken om aandelen of spullen te kopen. Soms doe ik dat, soms ook niet. Ik bespreek dat met mijn leerlingen. Het moet bij mij passen is hierbij een belangrijke overweging.

Dit jaar is een aantal leerlingen de onderneming Reeshe gestart.

“Een tijdje geleden zijn wij, 5 leerlingen van het Wolfert Lyceum, voor ons profielwerkstuk begonnen met het opzetten van een 100% duurzame kledinglijn. Ons doel is om de duurzaamheid in de kledingindustrie onder de aandacht te brengen en dan ook te verbeteren.”

Deze leerlingen nodigden mij uit voor hun launchparty op donderdag 8 december om 20.00 uur. Hun slogan past bij mij.

Ik kon er helaas niet bij zijn, in verband met een overleg met de mensen achter de oproep tot meer autonomie en ruimte voor leerkrachten. Eén van de activiteiten tijdens de launchparty was een veiling van unieke Limited Edition T-shirts. De duurzame T-shirts die de leerlingen verkopen zijn bij hen standaard verkrijgbaar in de kleuren grijs en blauw. Zij hebben voor alle maten die zij aanbieden, XS, S, M, L, XL echter ook één exemplaar in het rood, de kleur van onze school laten maken. Hierop kon tijdens de veiling worden geboden.

Met een van mijn mentorleerlingen heb ik daarom afgesproken dat hij mij zou bellen zodra de veiling zou beginnen.

Om 20.25 uur ging mijn telefoon.

‘De prijs staat nu op 20 euro.’

‘Ok, bied 21 euro’

’22 euro’

’23 euro’

’24 euro’

‘Ok, ga naar 30 euro’

Een korte stilte.

’31 euro’

’32 eur0′

’33 euro’

’35 euro’

’36 eruo’

’40 euro’

’41 euro’

’50 euro’

Bam. Stilte.

‘Verkocht!’

Het unieke Limited Edition rode T-shirt in de maat L is nu van mij. 😀

Het spreekt zich rond. De verrassende gang van zaken. Tegen de honderd mensen aanwezig in de aula. De verbaasde gezichten. Een telefonische bieder? Is dat serieus? Was dat serieus? Ja.

Het spreekt zicht rond. Zeker als ik vrijdag 9 december in mijn rode T-shirt op school rondloop.

Waar gebeurt het onderwijs?

In de vooral toevallige gesprekken die ik heb gehad met deze leerlingen. Veel meer in de bewuste gesprekken die de docenten die Junior Company begeleiden hebben met hun leerlingen. Tijdens de daarvoor geplande bijeenkomsten, minsten zo vaak daarbuiten. Tijdens de gesprekken die de leerlingen onderling hebben over het hoe en wat.

‘Moeten we op de bedrijfskleding die we gaan aanbieden wel of niet een logo van ons bedrijf zetten?’

 

 

 

MeetUp020 is een blijvertje.

Dinsdag 1 november was de eerste MeetUp020, bij het net opgerichte Cartesius 2 dat zetelt midden in Amsterdam in een prachtig gebouw met een geschiedenis. Na het blijvende succes van MeetUp010 hebben ook in 020 een aantal mensen (@doorbreken @fifischwarz @JasperRijpma @laurapolder @LucSluijsmans @rubiknazarian @sndrclsn) de koppen bij elkaar gestoken en gezegd en gezien dat zij met en van elkaar willen leren en hoe zij dit vorm willen en kunnen geven. Een beetje ‘namens’ MeetUp010, maar vooral als mezelf was ik daarbij aanwezig.

Het onderwerp: inspirerende onderwijsinnovatie.
Er zijn in 020 een aantal ontwikkelingen aan de gang binnen het onderwijs die als nieuw of vernieuwend te bestempelen zijn en hier is veel aandacht voor. Deze vernieuwingen werden en worden in gang gezet door geïnspireerde en inspirerende personen. Wie zijn zij? Wat drijft hen? Wat willen zij bereiken? Hoe zijn zij te werk gegaan? Hoe staat het er nu voor? Welke lessen hebben zij geleerd? Op deze avond was er gelegenheid om kennis te maken met een aantal van deze onderwijs vernieuwers en met hen in gesprek te gaan.

De sprekers: gevarieerd. 

• Dick van de Wateren & Fifi Schwarz, deelnemers Amsterdamse Scholenchallenge
• Jasper Beckeringh, Cartesius 2 (VO)
• Bas Huijbers, Vox Klassen (VO)
• Annemieke van der Groen, AMOS unIQ (PO)
• Lieke Koningen, MBO College Zuidoost (MBO)

De opzet.
Na de inloop, met de onvermijdelijke maar evenzo noodzakelijke koffie (of thee), was er het welkomstwoord door Sander Claassen @sndrclsn, die zichtbaar onder de indruk was van het feit dat MeetUp020#1 nu echt een feit was en terecht blij met de opkomst, op de avond van een gewone doordeweekse lesdag.
Hierna was het de beurt aan de aanwezige sprekers om in een korte pitch van 2 minuten te vertellen wat zij graag zouden willen vertellen als ze meer tijd zouden hebben en zo mensen naar hun verhaal te lokken. De pitches werden gevolgd door vijf parallelsessies van een uur. De keuze stress sloeg bij mij een beetje toe maar toch wist ik wel waar ik meer over wilde horen. Ik had mij ook al een beetje voorbereid, dat hielp. Er werd uitdrukkelijk opgeroepen bij de sessies interactief te zijn en niet lijdzaam te luisteren. Ook was er de zeer bewust de mogelijkheid om te wisselen van sessie, waarvan voor zover ik heb kunnen zien overigens weinig gebruik gemaakt werd.
De opgedane ervaringen werden na de parallel sessies gedeeld in een ‘Open Space‘, waar ook ruimte was bij de vier pilaren in de aula om specifiek met elkaar in discussie te gaan. Wat hier gebeurde kun je vergelijken met een stel opgeladen batterijen op zoek naar hun konijn. Een heerlijk spektakel.

Mijn ervaringen.
Ik koos uiteindelijk in de parallel sessies voor het gesprek met @jjbeckeringh van @cartesius_2, (wat overigens niet mijn originele, voorbereidde keuze was 😀, de  pitches hadden hun werk gedaan). Met 90 leerlingen in twee klassen, die in drie niveau’s worden verdeeld is @cartesius_2 een kleine school, zij bestaat dan ook pas sinds augustus 2016. Er zijn geen traditionele vakken en er zijn geen cijfers. Bam! ‘Elke week gaat het beter’, vertelde Jasper. ‘Met ons en met onze leerlingen’. Dit kun je lezen alsof goedbedoelende naïeve leraren maar wat aandoen met hun nauwelijks doordachte ideetjes, je kunt het ook lezen als ongelofelijk betrokken professionals die het het beste uit henzelf en hun leerlingen willen halen en daar alles voor doen. Dat laatste hoorde ik, ik proefde het ook, het smaakte naar meer. Het deed mij denken aan het prachtige motto van Stichting Leerkracht. ‘Elke dag samen een beetje beter‘. De discussie die Jasper startte ging over twee peilers onder de visie van @cartesius_2, aanspreken van meta-cognitie bij leren en differentiëren. Ik vond zelf de bijdrage van caland 2 hierin een waardevolle. Zij hebben het traject afgelegd van 100 leerlingen naar 700 in vijf jaar en hebben daarmee laten zien dat het anders kan. Zij hebben een rooster met dagdelen waarin een vak staat, de docent beslist verder over de duur van de lessen, het aantal pauzes. Eenvoudig elegant. De tijd was te kort voor meer, dus gaan we later verder.

Na afloop van het ‘officiële’ gedeelte was er nog de optie om de avond af te sluiten in een lokale kroeg. Of ik dat gedaan heb? Het schijnt.

De conclusies.
MeetUp020#1 was vol. Er waren meer inschrijvingen dan plaatsen. MeetUp020#2 is inmiddels in voorbereiding. MeetUp020 is een blijvertje.

MeetUp’s zijn blijvertjes. Er gaan er meer komen. Zij zijn een mooie vorm.

wordt dus vervolgd…

Changemakers

Op zaterdag 3 september bezocht ik op uitnodiging de Ashoka NL Innovation Day on Education om kennis te maken met Ashoka en met changemaker scholen.

Wat is Ashoka?
Ashoka is een wereldwijde organisatie die zich richt op het verbeteren van de wereld door het steunen van sociaal ondernemerschap en het verbinden van changemaker scholen. Ashoka bestaat sinds 1981 en is actief in 89 landen, met Ashoka NL als Nederlandse tak, opgericht in 2014. Het Ashoka netwerk zet zich in voor een ‘Everyone a Changemaker World’. Dit betekent dat zij werken aan een wereld waarin elk individu in staat is om sociale problemen te herkennen en de vaardigheden bezit om bij te dragen aan een oplossing. Ashoka wil het proces van positieve verandering in de wereld versnellen door het ondersteunen en vergroten van het aantal ‘changemakers‘. Changemakers zijn bevlogen individuen die een positieve bijdrage willen leveren aan de wereld. Om een wereld te realiseren waarin echt iedereen een changemaker kan zijn, is Ashoka op verschillende vlakken actief, waaronder het onderwijs.
Er zijn wereldwijd inmiddels ruim 3000 Fellows, die gezamenlijk bijdragen aan het zoeken naar en uitvoeren van oplossingen voor complexe sociale problemen en maatschappelijke uitdagingen, zoals armoede, klimaatverandering of de vluchtelingenproblematiek. Nederlandse Fellows zijn bijvoorbeeld Jos de Blok van Buurtzorg Nederland, Emer Beamer van Designathon Works en Bas van Abel van fairphone.

Wat zijn Ashoka Changemaker Scholen?
Ashoka zoekt actief samenwerking met innovatieve scholen waar persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijk bewust zijn een integraal onderdeel vormen van het leerproces. Changemaker scholen worden gekenmerkt door een curriculum  waarin de sociaal emotionele groei van kinderen en hun maatschappelijk bewustzijn een centrale rol hebben en zij werken met hun leerlingen aan de ontwikkeling van een set eigenschappen die gedeeld worden door changemakers over de hele wereld, de Changemaker Skills.

Deze set vaardigheden is geïdentificeerd naar aanleiding van de jarenlange en intensieve samenwerking met de Ashoka Fellows. Door de ontwikkeling van een zeer sterk ontwikkeld empathisch vermogen, creativiteit, de wil tot samenwerken en leiderschap worden kinderen al op jonge leeftijd in staat gesteld om hun eigen potentieel en dat van anderen ten volle te benutten.
Daarnaast maken Changemaker Scholen actief deel uit van hun gemeenschap door bij te dragen aan het realiseren van sociale oplossingen in de wijk, en zijn ze in staat hun werk en missie te verspreiden.
Ashoka Changemaker Schools is een wereldwijd netwerk, opgezet om innovatieve scholen te identificeren, verbinden en steunen. Wereldwijd zijn er meer dan 200 Changemaker scholen en de komende jaren zal dit aantal blijven groeien.
Nederlandse Changemaker scholen zijn de basisscholen Casa en Leon van Gelder en de VO scholen NIEKEE, Unic, Vathorst College en UWC Maastricht.

Het programma
Op het programma stonden een introductie door Jamy Goewie, de directeur van Ashoka NL, kennismaking en verwerkingsactiviteiten door Thieu Besselink, van The Learning Lab, presentaties van Mary Gordon over haar Roots for Empathie programma en Martine Delfos over The Beauty of Difference, break-out en co-creatie sessies, koffie en lunchpauzes en een afsluitende borrel.
De break-out en co-creaties sessies werden georganiseerd volgens de Open Spaces principes, wat betekent dat de deelnemers aan de dag zelf ook actief als leider van een sessie aan de slag konden. Uiteindelijk waren er in twee verschillende ronden in totaal zo ongeveer 15 sessies om uit te kiezen. In de eerste ronde koos ik voor de micro designathon van Emer Beamer, waar ik al veel over gelezen had maar wat ik nu wel eens live wilde meemaken. In de tweede ronde wilde ik in eerste instantie naar Jelmer Evers om bijgepraat te worden over Teacher Leadership maar koos ik uiteindelijk voor een ter plaatse ontstaan initiatief om te praten over hoe we concreet verder vorm zouden kunnen gaan geven aan het verbinden van de Nederlands Gamechanger scholen en het breder bekend maken van de onderliggende boodschap. Dat deze activiteit in de prachtige tuin van Antropia plaatsvond en het weer fantastisch was speelde enigszins mee in mijn keuze.

Mijn ervaringen
De presentaties op zich waren al voldoende om de dag geslaagd te noemen. Wat het tot veel meer maakte waren vooral de interacties en de bijna zichtbare positieve energie en kracht die er aanwezig was bij alle deelnemers. Het was nog geen elf uur en ik had al gesproken met Antoinette Antoine uit Zuid-Afrika, Adriana Hoppenbrouwer uit Brazilië, Nanda de Graaf uit Rotterdam en zinnen gehoord die mij zijn bijgebleven. “Before we speak, even when we are coming from a place of strong passion, we need to think about what we say: is it necessary?, is it kind?, is it appropriate for the place and time?” Gedurende de dag heb ik nog meer mensen gesproken uit Zuid-Afrika, Engeland, Belgie, Canada en Nederland en allemaal spraken we dezelfde taal.

Tijdens de micro-designathon kregen we 30 minuten de tijd om zelf te ervaren hoe een designathon, die normaal 6 tot 8 uur duurt voor leerlingen, werkt. Als opdracht kregen wij mee om met behulp van de spullen in een uitgereikt zakje een huis te bouwen dat een maatschappelijk probleem zou kunnen helpen oplossen. Ik werkte samen met Kris Zaman, directeur van de Belgische Changemaker School Natuurschool Berkenboom de Ritsheuvel, en Melusi Radebe van the African School for Excellence in Johannesburg. Wij werkten niet echt volgens een plan, we hadden blokjes hout en stokjes en er was een Dremel, dus wij boorden gaatjes en maakten een drijvend huis dat zijn benodigde energie uit waterkracht of spierkracht zou halen. Bij de presentaties bleek dat wij het minst uitgedachte verhaal konden vertellen, maar ook dat was opgevallen dat wij het meest als kinderen hadden gewerkt. Gewoon direct aan de slag zonder eerst lang conceptueel bezig te zijn. Hiernaast was opgevallen dat wij hetzelfde type overhemd droegen. Dank je, Emer voor de workshop, de foto en je opmerkingen.

Tijdens de tweede sessie, het gesprek buiten, kwam naar voren dat alle deelnemers graag actief aan de slag willen om de changemaker scholen zo direct en actief mogelijk met elkaar te verbinden en andere scholen te zoeken die mee willen doen. Belangrijk hiervoor is een verhaal dat de changemaker scholen kunnen gaan vertellen waarin de passie en de boodschap helder en overtuigend naar voren komen. Een aantal van de deelnemers zal binnenkort opnieuw samen komen om hier concreet gestalte aan te geven. De changemaker scholen zullen actief aan de slag gaan om op wijk of gemeenteniveau nieuwe initiatieven te ontwikkelen, samen met ouders en betrokken partners. Het ontwikkelen van nieuwe leeromgevingen is een grote uitdaging maar wel een die we moeten aangaan.

De dag eindigde met een borrel in de zon in de prachtige tuin. Daar sprak ik met een aantal mensen van de changemaker scholen in Nederland en Belgie en hun ervaringen en plannen en ook met een aantal mensen van de School of Creative Leadership THNK. Als de dag goed gewerkt heeft eindigde zij echter niet met de borrel maar is de borrel slechts het begin. Voor mij heeft de dag goed gewerkt.

Wat neem ik mee?
Ik kende Ashoka niet en ben onder de indruk geraakt van dit netwerk en de visie van ‘Everyone a Changemaker World.’ Dit vormgeven via sociaal ondernemerschap en changemaker scholen lijkt mij een goede weg en ik deel daarom deze boodschap graag. Daar waar ik kan zal ik bijdragen aan de initiatieven die de changemaker scholen in Nederland gaan ontwikkelen. Wat ik in ieder geval heb meegenomen is een heel goed gevoel, en aantal nieuwe contacten en een flinke berg positieve energie.
Aan het begin van de dag deed Ilja Klink een oproep om aan het eind van de dag bij haar te melden wat je zelf concreet zou gaan doen na deze dag. Dit bleken niet veel mensen gedaan te hebben. Ik ook niet. Wat ik zal gaan proberen is zien of ik mogelijk met mijn leerlingen een changemaker activiteit kan opzetten, waarbij we een klein sociaal of maatschappelijk probleem in onze buurt kunnen gaan oplossen.